Tiger King: Murder, Mayhem and Madness

Netflix

Daar behoort ŉ tros waarskuwings aan dié hoogs omstrede dokkiereeks te hang. Nie net die afgesaagdes soos kru taal en geweld nie. Grafiese mishandeling van wilde diere (groot katte, reptiele en apies) speel deurlopend voor die kamera se ongenaakbare realiteitslens af. Enkele voorbeelde: diere wat honger ly, pasgebore tierwelpies wat met ŉ lang stok uit hul ma se hok gehark word; ŉ trop van 14 wildekatte wat in ŉ nou hok rondmaal, krokodille wat deur ŉ brandstigter verkool is, wilde diere wat gedwing word om te “perform” en in selfies met stralende toeriste verskyn. Let wel, loop lig, wees gewaarsku: diereliefhebbers gaan gereeld in afgryse wegkyk. Jy vra jouself in snakkende ongeloof af of mense in ons verligte tye nog so onnadenkend wreed teenoor bedreigde spesies kan wees. Hoe hiperbisar, sensasioneel en histeries snaaks dié ware misdaadreeks ook al mag wees, kan sulke grusame misdrywe nie geïgnoreer word nie. Ja, dis eintlik maklik om jou te verkneukel aan dieretuin-eienaar Joseph Allen Maldonado-Passage (née Schreibvogel), alias Joe Exotic, met sy witgebleikte eendstert-haarstyl, vyf oorringe, gespalkte been en teatrale gay hillbilly-persona, sy libertynse (verregse) uitlatings en arsenaal obsessies (vuurwapens, plofstof, wilde diere, countrymusiek, kitsroem, en bowenal sy aartsvyand Carole Baskin van Big Cat Rescue). Eintlik sing hy glad nie sleg nie. Dis makliker om vir hom te lag as saam met hom, om hom as siek weirdo af te maak. Dis moeiliker om hom te sien en verskoon as tragikomiese slagoffer van misplaaste ambisie en wraaksug. In Suid-Afrika het die reeks dadelik gestyg tot die gewildste Netflix-keuse; in die VSA het aanhangers hom aangegryp as gay ikoon en sy voorkoms begin naboots. Hollywood-akteurs Jared Leto en Dax Shepard wedywer om hom in ŉ dramareeks te vertolk. Rapper Cardi B wil ŉ GoFundMe-veldtog vir hom loods. Al kan die kyker oplaas simpatie vir hom voel, is sy misdade afstootlik genoeg om heldeverering te ondermyn. Wat geensins afbreuk doen aan die vreemde houvas wat dié dokkie op die toeskouer uitoefen nie. In die verslawende trant van The Jinx en Dont F*ck With Cats bly jy heeldag-deurnag vasgenael, herspeel jy groteske sekwense voor die geestesoog en in gesprekke. Elke opeenvolgende aflewering voer jou knuppeldik op ondenkbare wendings en platvloerse karakters. Jy wil uitroep: Net in Amerika! en herinner jou dan gou aan die gevange leeus wat plaaslik deur miljoenêrs vir trofees afgemaai word. Wat kan jy als hier aanskou? Te veel vir die oorryp verbeelding. Verkyk jouself aan ŉ fratsparade van verfoeilike karakters, kulkunstenaars en rampokkers. Laat die verrassings instroom en oorweldig – maar moenie sê ek het jou nie gewaarsku nie. (Asof enigiets jou sou keer, geagte leser.) Schalk Schoombie

The Assassination of Gianni Versace: American Crime Story

FX / Netflix

ŉ Geslaagde misdaadreeks is ŉ kunsvorm. Dit moet meer as ŉ chronologiese oorsig van gebeure gee, dieper delf as rekonstruksie en speurwerk. The Assassination of Gianni Versace (2018), die tweede seisoen van American Crome Story, ŉ kortreeks in nege episodes, tiek al die boksies. Dit is ŉ vernuwende, opwindende toevoeging tot ŉ oorvol genre omdat dit ŉ baie bekende geval omkeer, herontwerp en uitpluis op verrassende maniere. Die reeks is beloon met nege Emmy-benoemings en drie keer bekroon, vir beste beperkte reeks, beste akteur (Darren Criss as moordenaar Andrew Cunanan) en beste regie (vervaardiger Ryan Murphy, skepper American Horror Story). In die openingstonele van episode een word die beroemde ontwerper voor die hekke van sy paleis op South Beach, Miami tereggestel. Die modewêreld raak in oproer. Sommige aanhangers doop selfs Versace-kledingstukke in sy bloed op die trappe as makabere aandenkings. Dit lyk of die reeks gaan fokus op die mannejag. Maar nee, Murphy het ander planne. Opeenvolgende episodes skuif stapsgewys agteruit die verlede in om die psige van Cunanan te ontbloot, sy bloedspoor te rekonstrueer en oplaas die oorspronge van dié innemende jong manipuleerder oop te krap. En, soos in die noir-fliek Memento, wat agteruit verloop, is dit moontlik om die kyker te laat raai en naels kou. Die uitspattige Versace (Edgar Ramirez) se verhaal word ook deurgeweef, sy verhoudings met sy sjiek suster Donatella (Penelope Cruz) en sy lewensmaat Antonia D’Amico (Ricky Martin), sy geheimsinnige siekte en sy beroemde S&M-rok. Maar primêr is dit Cunanan wat die donker narratief dryf, sy tipies Amerikaanse drome om fabelagtig ryk, toonaangewend en beroemd te wees nes sy held Versace, sy bitter teleurstellings en koelbloedige afrekening met iedereen wat in sy pad staan. Die struktuur van elke episode laat jou asem ophou vir die volgende kinkel. Darren Criss lyk miskien nie heeltemal soos ŉ Latyns-Amerikaner nie, maar sy portret van ŉ “spree killer” wat jil van vreugde ná ŉ suksesvolle misdaad is versigtig ingeklee, passievol en bloedstollend. Dit gaan moeilik wees om dié knap akteur in enige ander rol te aanvaar – en dis ŉ pluimpie. Popsanger-hartebreker Ricky Martin is ŉ verrassende keuse as Versace se onkiese maar toegewyde minnaar, en maak ten slotte ŉ baie sterk indruk as tragiese figuur wat deur die Versace-familie verstoot word. In die rol van ŉ slagoffer se gade lewer veteraan-aktrise Judith Light ŉ bytend-ontroerende portret van verlies. Die reeks is gegrond op die boek Vulgar Favors: Andrew Cunanan, Gianni Versace, and the Largest Failed Manhunt in U.S. History deur Maureen Orth, en keer eers in die klimaktiese slotepisode terug na die laaste ure van die FBI se jag op die glibberige booswig. Dié kortreeks verhef die misdaaddrama tot kuns en stel ŉ hoë standaard waaraan soortgelyke produksies gemeet sal word. Dit bied heelwat om jou aan te verwonder. SS

The Witcher

Netflix

Rondom TV-reekse voel ek myself omtrent net so vreemd en ontuis as ŉ reuse withaai in die Vaaldam, Daar is selde iets by reekse te vinde wat jou kan waarborg dat dit gelyktydig jou gulsigheid én honger sal kan stil. En as dit dan reekse móét wees, dan liefs iets in die dokumentêre kategorie soos The World at War wat destyds weekliks so spannend én vergelykbaar was met die strategiese skuiwe van kampioene op ŉ skaakbord. Toe my enigste nasaat kort gelede my oortuig om saam met hom na die agt episodes van The Witcher te kyk wat hy al stromende op sy skootrekenaar afgelaai het, sê ek toe sonder huiwering “ja”. Sy “voorligting” aan my oor dié reeks was beredeneerd en openbarend. Ek het redelik gou besef wat presies op my wag. Ook op die soms ingewikkelde tydspronge het hy my attent gemaak. The Witcher was oorspronklik ŉ reeks boeke deur die Poolse skrywer Andrzej Sapkowski voordat dit ŉ rekenaarspeletjie geword het. Sy derde reïnkarnasie is weliswaar ŉ gelukskoot, al is alles inie altyd eksieperfeksie nie. Die reeks is boeiend, fantasieryk, vermaaklik, fantasmagories, prikkelend en sporadies ook eroties. Dit speel in veel ouer tydperke af waar ridderlikheid soms gegeld het, maar waar daar ook benouende beskouings bestaan oor vroue se plek binne die destydse primitiewe samelewing. Het enigiets verander? Die reeks se titel slaan op ŉ alleenloper, Geralt van Rivia (Henry Cavill), ŉ rowwe gemuteerde man wat op monsters jag maak. Kom ons los taalpurisme en noem hom ŉ hekser: ŉ vlugvoetige stormram wie se moses reeds dood is en wat swaarde aërobaties hanteer. Hy verskrik sekere vroue, maar trek ander onbewustelik nader. Te midde van al die ruheid skuil daar diep binne-in hom iewers ŉ morele kern, terwyl hy beide estrogeen en testosteroon sal kan laat huppel. Cavill se hekser besit ŉ stille teenwoordigheid, maar periodiek mínder so. Die meer dominerende vrouekarakters val op, maar die minderes raak helaas in sommige gevalle te maklik stereotiperend. Onder eersgenoemdes is daar Yennefer (Anya Chalotra), ŉ magiër wat eens deur almal soos ŉ vloerlap gebruik is, maar ondanks emosionele knelpunte, ontdek dat sy uiteindelik haar mag kan opeis. Freya Allan beeld die baie jong en petite Prinses Cirilla (Cirri) uit. Sy slaan op vlug vir die duister kragte van ene Nilfgaard met sy bende plunderaars uit die suide. Gelukkig blyk dit dat sy raaiselagtige kragte besit. Soos in baie mitologiese verhale en dié daarná, ontplooi die lot van dié drie hoofkarakters totaal uiteenlopend. Tog sal hulle op die een of ander wyse mekaar móét vind omdat die toekomslot van die wêreld daarvan afhang. Die verfilming, tegniese gehalte, klankbaan, visuele effekte plus die karaktervolle intensiteit wat talle akteurs selfs in kameerolle bereik – te veel om op te noem – het op geen vlak Sapkowski se doel met sy verhale gekortwiek nie. Dit neem ŉ nuwe universum in beslag. Paul Boekkooi

Don’t F* With Cats**

Netflix

Die titel van dié dokumentêre reeks in drie aflewerings kan jou laat dink dis een van daai oulike kietsie-video’s wat Youtube oorstroom. Maar dis ŉ stukkie aweregse vermaak wat krap dat die bloed loop. Die ware verhaal van kuberspeurders op die spoor van ŉ katmoordenaar is vol geslepe kinkels wat diereliefhebbers na die afsitknoppie laat gryp. Wees gerus, die “snuff movies” van katjies wat die skurk versprei, word nooit in detail gewys nie; dit word grootliks in onderhoude met ooggetuies beskryf. (Ja, dis erg genoeg.) Don’t F*** With Cats is dalk die mees ongewone en aardige misdaaddokkie van die afgelope dekade – en daar’s vele om van te kies! Wat dit so ongewoon maak, is die perspektief van die kuberkrakers wat sonder vergoeding die internetspoor van die moordenaar volg omdat hulle vermoed hy is besig om te repeteer vir ŉ ander soort prooi – ŉ mens. Hulle slaag daarin om die verdagte te identifiseer en stel die owerhede in kennis, maar hul pogings lok geen reaksie uit nie, waarskynlik omdat hulle as grapmakers afgemaak word. Ongelukkig is hul voorspelling in die kol en die psigopaat kies ŉ jong man wat hy op kamera van die gras af maak. Weer eens is net suggestiewe beelde nodig om die stelling te maak – en koue rillings te lok. Dis ŉ besonder bloedige moord wat die plaaslike polisie en die wêreldmedia laat regop sit. Intussen is die kuberkrakers alweer drie treë verder op die spoor van die verdwene verdagte. Dit word sowaar – verskoon die cliché – ŉ kat-en-muis speletjie, want die moordenaar geniet die jag en laat leidrade. Catch Me If You Can is nie verniet een van sy gunsteling flieks nie. Ikoniese oomblikke uit Casablanca en Basic Instinct word ook deel van sy ekshibisionistiese spel. Ja, vreemder as fiksie, in onthulling ná onthulling, wat alles verseker dat die kyker al drie episodes op een slag wil kyk. Word die booswig, wat onder sy eie naam sy dade pleeg, ooit gevang? Al wat ŉ mens durf verklap, is dat die slot uiters bevredigend is. As jy met kietsies lol, gaan jy lelike krapmere kry. Schalk Schoombie

Dead To Me

Netflix

Wanneer die heethoofdige eiendomsagent Jen Harding se man in ŉ tref-en-trap-ongeluk sterf, ontspoor haar lewe. Haar onderdrukte woede word nie meer deur gatskop-rockmusiek getemper nie en sy sluit by ŉ Christelike terapiegroep aan wat mense deur die rouproses begelei. Selfs hier is sy ongepoets en onsimpatiek, maar ontmoet wel die boheemse weduwee Judy Hale met wie sy haar slapelose nagte en obsessie om haar man se “moordenaar” te vind kan deel. En dis juis hierdie plofbare vriendskap wat Jen se reeds brose lewe verder begin wegkalwe. Liz Feldman, die Emmy-bekroonde skrywer vir o,m. 2 Broke Girls en The Ellen DeGeneres Show, het dié gitswart komedie geskep met Christina Applegate (as Jen) in gedagte. So bv. is Applegate se eie stryd met borskanker en later ŉ mastektomie in die storielyn vervat. Maar dit is die wipwaentjie-vriendskap en daardie skokonthulling teen die einde van episode een wat ŉ mens lus maak om al tien episodes op een slag te verslind. Eers bars die f-bomme en dan loop die trane; so trippel die storie tussen melodrama, raaisel en tranetrekker. Daar is soveel onverwagse kinkels dat ŉ mens hier liefs so min as moontlik moet verklap. Applegate is verstommend as die veelvlakkige Jen en lewer selfs ŉ meesleurende danssekwens in een van die episodes se openingstonele. Haar fyn karakterstudie van Jen maak die reeks reeds elke minuut se kyk werd. Linda Cardellini as die empatiese Judy is ŉ gewigtige teenvoeter vir Jen se tirades en bloeddorstigheid, maar min kykers sal kan raai wat onder die oppervlak broei. Die reeks snel deur sekere storielyne wat van die esse ongeloofwaardig maak, maar vergoed met puik spel en pakkende drama, om nie eens van die klankbaan te praat nie. Van geldwassery en dwelms tot ouerskap en ŉ tewerige skoonma is van die laslappie-tematiek wat Dead To Me so boeiend maak. Die geswetsery maak die reeks hardebaard, so moenie ligte vermaak verwag nie. En kyk maar solank, want die tweede reeks is reeds aangekondig en op pad, wat die slotepisode se frustrende oop einde verklaar. Kobus Burger